ژرف ساخت ناسازواری در شعر اَمل دُنْقُل و بینامتنی قرآنی

نویسندگان

فرامرز میرزایی

رضا تواضعی

سیدرضا موسوی

چکیده

«طنز ناسازوار» ویژگی بارز شعرسیاسی امل دنقل، شاعر برجستة مصری است که با بهره­مندی بجا و هنرمندانه از آیات و مضامین قرآنی، آن را  در شعر خود برجسته­سازی کرده است. وی این ساز و کار ادبی را با رندی تمام و زیبایی خیره­کننده­ای، برای نشان دادن شرایط نابسامان اجتماعی و سیاسی حاکم برمصر به­کار می­برد تا تفاوت خنده­آور اوضاع نابسامان کنونی را با وضعیت آرمانی نشان دهد. زیبایی این ناسازاوریِ طنزگونة سیاسی، در بهره­برداری و فراخوانی از قرآن برای اهداف سیاسی است که به­صورت شگفت­آوری موجب آشنایی زدایی متن شعری شده است؛ به­گونه­ای که چنین تصور می­شود که شاعر قرآن را بر خلاف اهداف آن به­کار می­برد؛ اما چنین نیست. با تحلیل روابط بینامتنی روشن می­شود که شاعرِ سرکش مصری توانسته با نقدی گزنده، مخاطبان خود را به وضعیت تلخ سیاسی حاکم آشنا سازد. این مقاله به منظور تبیین متن شعری و پرهیز از برداشت­های ناصواب، با روش تحلیل محتوا بر اساس تحلیل روابط بینامتنی، ارزش ادبی شعر این شاعر را دراستفاده از آیات ومضامین قرآنی روشن می­سازد و می­کوشد شبهة بهره­برداری ناصواب از قران را برطرف نماید.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

شورش در شعر امل دنقل و نصرت رحمانی

شعر معاصر عربی و فارسی، فرآیندی است که می‌کوشد جایی برای بازتاب همه‌ی دغدغه‌های انسانی داشته باشد. عواطف، اهداف، پیروزمندی‌ها، ناکامی‌ها و همه‌ی مسائل انسانی، جایگاهی قابل توجه را در گستره‌ی آن دارا می‌باشند. از جمله‌ی مسائل انسانی در عصر جدید، وجود محدودیت‌هایی است که انسان را از رسیدن به تعالی موردنظر باز می‌دارد؛ این محدودیت‌ها گاهی در شکل عناصری بروز می‌کنند که به شکل اعجاب‌انگیز خود را به ...

متن کامل

بررسی نماد خورشید در شعر امل دنقل و شفیعی کدکنی

دو شاعر متعهّد و اجتماعی مصر و ایران؛ یعنی امل دنقل و شفیعی کدکنی، «خورشید» را به عنوان نمادی نو در مفاهیمی چون عدالت، آزادی، حقیقت و... به کار گرفته‌اند. با نگاهی به شعر این دو شاعر درمی­یابیم که نماد خورشید، پیام­آور امیدها، آرزوها و آرمان­های از دست رفته یا دست نایافتنی‌ای است که غبار تیرۀ ابرهای ظلم و بی­عدالتی و جهل، چون پرده‌ای در مقابل تشعشع انوار حقیقت و عدالت­پرور خورشید قرار گرفته است....

متن کامل

شورش در شعر امل دنقل و نصرت رحمانی

contemporary arabic and persian poetry is a process seeking to reflect all human concerns. feelings, aims, accomplishments, failures and all human-related issues have a significant place in contemporary poetry. one of the humanistic issues in the modern age refers to the limitations preventing human beings from reaching the intended aim. these limitations, sometimes, emerge in the form of eleme...

متن کامل

بررسی نماد خورشید در شعر امل دنقل و شفیعی کدکنی

دو شاعر متعهّد و اجتماعی مصر و ایران؛ یعنی امل دنقل و شفیعی کدکنی، «خورشید» را به عنوان نمادی نو در مفاهیمی چون عدالت، آزادی، حقیقت و... به کار گرفته اند. با نگاهی به شعر این دو شاعر درمی­یابیم که نماد خورشید، پیام­آور امیدها، آرزوها و آرمان­های از دست رفته یا دست نایافتنی ای است که غبار تیرۀ ابرهای ظلم و بی­عدالتی و جهل، چون پرده ای در مقابل تشعشع انوار حقیقت و عدالت­پرور خورشید قرار گرفته است....

متن کامل

بینامتنی قرآنی در شعر ابو‏تمام طائی

در این مقاله، پدیدۀ بینامتنی قرآنی و مفاهیم آن را در نمونه‏هایی از شعر ابو‏تمام بررسی می‏کنیم، روابط و کنش دوسویه بین قرآن و متن شعر این شاعر را نشان می‏دهیم و تأثیر آن را در تولید معنا بیان می‏کنیم. پدیدۀ بینامتنی قرآنی دارای جنبه‏های هنری و شیوه‏های سبک‏شناسی گوناگونی است. در این پژوهش، نوع ارتباط شاعر را با قرآن نشان می‏دهیم و بر‏مبنای نوع کارکرد، شکل‏های متفاوتی از بینامتنی قرآنی را تحلیل م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
ادب عرب

ناشر: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران

ISSN

دوره 7

شماره 1 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023